سی پنل چیست؟ کنترل‌پنل میزبانی وب سی‌پنل نرم‌افزاری واسط بین کاربر و هاست است و از آن برای مدیریت سرویس‌ هاست و فعالیت‌های مدیریت دامنه، نصب گواهینامه امنیتی SSL، تهیه بکاپ از وب‌سایت، ارسال‌ و دریافت و ایجاد حساب‌های ایمیل و فایل‌ها، دیتابیس‌ها و سازمان‌دهی فایل‌های وب می‌توانید استفاده کنید.

کنترل‌پنل‌های متنوعی در بازار وجود دارند که سی‌پنل یکی از گزینه‌های پرکاربرد موجود است. اگر می‌خواهید با cPanel و مزایا و قابلیت‌ها و رقبایش بیشتر آشنا شوید، تا انتهای این مقاله از سری آموزش سی پنل با ما همراه باشید.

معرفی تاریخچه cPanel
cPanel یکی از کنترل‌پنل‌های محبوب‌ مدیریت هاست است که در سال ۱۹۹۶، گروهی از توسعه‌دهندگان آن را با برند cPanel LLC توسعه داده‌اند. کاربرپسند‌بودن رابط کاربری و سهولت استفاده از آن باعث شد که cPanel به‌سرعت بین کاربران محبوب شود. طبق تازه‌ترین آمار موجود، cPanel کنترل بیش از ۱۲.۷‌درصد از بازار جهانی را در‌اختیار دارد. همین محبوبیت رو‌به‌رشد توجه شرکت‌های زیادی را جلب کرد و در‌نهایت، شرکت Oakley Capital در سال ۲۰۱۸ این کنترل‌پنل را خرید.

شرکت Oakley Capital تمامی حقوق مربوط به Plesk، بزرگ‌ترین رقیب cPanel را نیز خرید و هر دو کنترل پنل هاست را در پلتفرمی با عنوان WebPros ادغام کرد. cPanel به‌تنهایی ابزاری عالی برای مدیریت حساب هاستینگ است؛ اما می‌توانید از‌طریق API آن را با ابزارهای دیگر هم ادغام کنید تا کاربردهایش را افزایش دهید. برای مثال، بسیاری از ارائه‌دهندگان خدمات هاستینگ از WHM به‌همراه cPanel استفاده می‌کنند تا بتوانند کاربران خود را ساده‌تر مدیریت کنند.

سی پنل چیست؟

cPanel رابط نرم‌افزاری قدرتمند (GUI) برای مدیریت هاست و سرورهای مبتنی‌بر لینوکس است. با استفاده از این کنترل‌پنل که رابط کاربری ساده‌ای دارد، بدون درگیرشدن با ابزارهای پیچیده می‌توانید با سرویس میزبانی خود در ارتباط باشید و تنظیمات مورد‌نیاز را اعمال کنید. مهم‌ترین کاری که می‌توان با سی پنل انجام داد، مدیریت سرویس میزبانی است؛ اما به‌صورت دقیق‌تر کاربردهایش ازاین‌قرار است:

•  امکان افزودن دامین‌های مختلف به سرویس میزبانی
• سفارشی‌سازی تنظیمات ایمیل‌ها
• اتصال سیستم‌های مدیریت محتوا (مثل وردپرس) به هاست
• آپلود آسان فایل‌ها به هاست و پشتیبان‌گیری از فایل‌های مدنظر
• ویرایش و کنترل فایل‌های وب‌سایت
•  سفارشی‌سازی تنظیمات امنیتی مانند نصب SSL
•  کنترل و مدیریت پهنای باند مصرفی، پایگاه داده، DNS و…

این کنترل‌پنل رابط مدیریت سروری به نام مدیر میزبان وب (Web Host Manager به‌اختصار WHM) و رابط کاربری به‌ نام cPanel دارد و با استفاده از آن می‌توان مدیریت و کنترل سرور و چندین وب‌سایت را انجام داد. بدین‌ترتیب، ارائه‌دهندگان سرور می‌توانند با ابزارهای موجود تنظیمات لازم را اعمال و کاربران به‌راحتی وب‌سایت‌هایشان را مدیریت کنند.

cPanel چه مزایایی دارد؟

سی پنل مزایای بالقوه‌ای دارد که شناخت آن‌ها می‌تواند در انتخاب این کنترل‌پنل برای مدیریت‌ سرویس‌های هاست تأثیرگذار باشد. برخی از این مزایا ازاین‌قرارند:

۱. رابط کاربری ساده

رابط گرافیکی سی پنل به‌گونه‌ای طراحی‌ شده است که می‌توانید به‌راحتی تنظیمات مربوط به بخش‌های مختلف وب‌سایت را سازمان‌دهی کنید و برای کارهای پیچیده دستورهای ساده‌ای به‌کار ببرید. بنابراین، تعمیر و نگه‌د‌اری و بک‌آپ‌گیری از وب‌سایتتان را می‌توانید با یک کلیک انجام دهید و فضای موجود دیسک و سایر فعالیت‌ها را مشاهده کنید.

۲. قابلیت شخصی‌سازی پیشرفته

این کنترل‌پنل علاوه‌بر بهره‌مندی از قابلیت‌های پیشرفته، امکان گسترش آن‌ها را نیز فراهم می‌کند و با نصب افزونه‌هایی می‌توانید بر امکانات آن بیفزایید.

۳. سازگاری با مرورگر

یکی دیگر از مزایای سی‌ پنل، انعطاف‌پذیری آن در سازگاری با بیشترِ مرورگرهای وب از‌جمله کروم، فایرفاکس Edge، سافاری و اُپراست. همچنین، این کنترل‌پنل از برنامه‌های شخص ثالث مانند ابزارهای سئو و سازندگان وب‌سایت پشتیبانی می‌کند.

۴. نصب ساده انواع افزونه و برنامه‌ها

cPanel با همکاریِ Softaculous قابلیت‌های نصب برنامه‌ها را با این شرکت ادغام‌ کرده و برای نصب انواع اسکریپت‌های مدیریت وب‌سایت، روش‌های ساده‌ای در‌اختیار کاربران قرار داده است. با دسترسی به این ویژگی‌ها، می‌توانید بیش از ۴۶ اسکریپت مختلف را با ۴۲۰ گزینه روی وب‌سایت نصب کنید.

۵. طیف وسیعی از قابلیت‌های کاربردی

در رابط کاربری گرافیکی این Control Panel بدون اینکه به دانش فنی پیشرفته‌ای نیاز داشته باشید، می‌توانید کارهای مختلفی در حساب هاستینگ خود انجام دهید؛ از‌جمله ساخت ساب‌دامین و حساب FTP و بک‌آپ‌گیری از وب‌سایت و مدیریت پایگاه داده MySQL.

۶. منابع آموزشی و پشتیبانی قوی

با استفاده از کتابچه راهنمای فنی اختصاصی برای cPanel و WHM، می‌توانید نحوه استفاده و حل انواع مشکلات احتمالی را مطالعه کنید و روش‌های رفع آن‌ها را یاد بگیرید.

معایب سی‌ پنل چیست؟

سی پنل درکنار مزایای بی‌شمارش معایبی نیز دارد. ازجمله این معایب عبارت‌اند از:

• بزر‌گ‌ترین عیب cPanel برای کاربران ایرانی، تحریم دامنه‌های ir. است.
•  وجود امکانات و گزینه‌های زیاد در این Control Panel ممکن است شما را سردرگم کند.
• در سی پنل‌های غیراصل و کرک‌شده‌ ضعف‌های امنیتی بسیاری دیده می‌شود.
• با اعمال تنظیمات جدید، برخی اوقات ممکن است تنظیمات مهم از بین بروند.
• برای استفاده از سی‌ پنل درمقایسه‌با رقیب سرسخت‌، یعنی دایرکت‌ادمین، باید هزینه بیشتری پرداخت کرد.

قابلیت‌های اصلی cPanel چیست؟

با استفاده از GUI سی‌ پنل می‌توانید به بخش‌های ضروری سرویس هاستینگ دسترسی داشته باشید. پس از لاگین‌شدن در داشبورد وب‌سایت، در سمت راست می‌توانید اطلاعات پایه آن را به‌همراه آمار مربوط به مصرف منابع مشاهده کنید. حتی در نسخه پیش‌فرض این کنترل‌پنل گزینه‌های زیادی وجود دارد که در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار گرفته‌اند. برخی از ویژگی‌های مهم‌ cPanel بدین‌شرح‌اند:

1. مدیریت فایل‌ها (Files)

مدیریت فایل‌ها یکی از قسمت‌های پرکاربرد این کنترل‌پنل است. در این بخش، ابزارهای متفاوتی مثل File Manager و FTP Accounts و Backup Wizard برای مدیریت فایل‌های وب‌سایت وجود دارد. با استفاده از این ابزارها، می‌توانید فایل‌های موردنیاز وب‌سایت خود را بارگذاری و مدیریت کنید.

2. ساخت و مدیریت دیتابیس (Databases)

اکثر وب‌سایت‌ها ازطریق دیتابیس با وب‌سرور ارتباط برقرار می‌کنند. cPanel پایگاه داده‌های MySQL و Postgre را مدیریت می‌کند. با استفاده از امکاناتی که در این بخش در‌اختیارتان قرار می‌گیرد، امکان ساخت دیتابیس جدید و مدیریت دیتابیس‌های موجود و اعمال تغییرات روی پایگاه‌داده ازطریق نرم‌افزار phpMyAdmin برایتان فراهم می‌شود.

3. سرویس ایمیل (Email)

ارتباطات آنلاین امروزه بخش مهمی از روابط کاری را تشکیل می‌دهند. با استفاده از ابزارهای موجود در این بخش، می‌توانید به‌راحتی حساب‌های ایمیل را ایجاد یا مدیریت یا حذف کنید و از پاسخ‌گوی خودکار استفاده یا ایمیل‌های دریافتی را فیلتر کنید.

4. ابزارهای امنیتی (Security)

ابزارهای موجود در این بخش برای محافظت از حساب‌ها و وب‌سایت‌های شما کاربرد دارند. دسترسی SSH و Hotlink Protection و SSL/TLS برخی از ابزارهای کاربردی هستند که در این بخش به‌چشم می‌خورند.

۵. قابلیت‌های دیگر

علاوه‌بر قابلیت‌های ذکرشده، سی‌ پنل از ابزارهای ثالثی مثل WP Toolkit و CDN و Backups پشتیبانی می‌کند.

قیمت سی‌ پنل چقدر است؟

توسعه‌دهندگان سی‌ پنل سال‌ها تلاش می‌کردند که رابطه بین قیمت و قابلیت‌ها را متعادل نگه دارند؛ به‌همین‌دلیل، قیمت این کنترل‌پنل بسیار ارزان بود. با هزینه‌های مقرون‌به‌صرفه حتی شرکت‌های نوپا هم می‌توانستند از مزایای سی‌پنل بهره‌مند شوند؛ اما متأسفانه پس از فروش سی‌ پنل به شرکت Oakley Capital، قیمت سی‌ پنل افزایش چشمگیری یافت.

این شرکت مدل کسب‌وکار خود را کاملاً تغییر داد و در‌حال‌حاضر، براساس تعداد حساب قیمت‌گذاری می‌کند. در‌نتیجه این مدل قیمت‌گذاری، تمام صنعت هاستینگ دچار مشکل شد و این مسائل گریبان‌گیر شرکت‌های هاستینگ بزرگ نیز شده است. باوجوداین‌، پس از مدتی این شرکت مجدد قیمت‌ها را افزایش داد و همین موضوع باعث شد که شرکت‌های زیادی به‌دنبال جایگزینی برای سی‌ پنل باشند.

جایگزین‌های سی‌ پنل چه نرم افزارهایی هستند؟

گزینه‌های زیادی به‌عنوان جایگزین سی پنل وجود دارند. با اینکه کاربردهای تمامی این گزینه‌ها مشابه است، هرکدام از آن‌ها مزیت رقابتی خود را دارند. درادامه، به برخی از جایگزین‌های سی پنل اشاره خواهیم کرد.

1. کنترل‌پنل پلسک (Plesk)

پلسک یکی دیگر از کنترل‌پنل‌های کاربردی و محبوب است که قابلیت‌هایی شبیه به سی پنل دارد و با استفاده از آن، می‌توانید اپلیکیشن‌ها، دیتابیس‌ها، دامنه‌ها و دیگر بخش‌های مربوط به وب‌سایت را مدیریت کنید. این کنترل‌پنل برای مدیریت چند سرور مختلف مناسب و مهم‌ترین مزیتش سازگاری کامل با ویندوز است.

2. دایرکت‌ادمین (DirectAdmin)

دایرکت‌ادمین یکی از کنترل‌‌پنل‌های سبک هاستینگ دنیا به‌شمار می‌رود. رابط کاربری این نرم‌افزار بسیار ساده است و امکان شخصی‌سازی پیشرفته آن وجود دارد. بازیابی خطای رایگان یکی از قابلیت‌های پرطرفدار این کنترل‌پنل است.

3. اس‌پنل (Spanel)

Spanel محصول اختصاصی شرکت ScalaHosting برای مدیریت سرورهای VPS است. این پنل شباهت زیادی به سی پنل دارد و قابلیت‌های ضروری‌ای در‌دسترس قرار می‌دهد. با استفاده از این کنترل‌پنل، به سیستم امنیتی اختصاصی، یعنی SShield و ابزارهای مدیریت وب‌سایت وردپرسی و سیستم بک‌آپ پیشرفته دسترسی خواهید داشت.

جمع‌بندی

cPanel چیست و چرا باید آن را انتخاب کنیم؟ انتخاب‌های بسیاری برای مدیریت حساب‌های هاستینگ و وب‌سایت‌ها وجود دارد که سی پنل یکی از این گزینه‌هاست. سی پنل قابلیت‌های متنوعی دارد و توانسته است به یکی از سرویس‌های محبوب‌ مدیریت وب‌سایت تبدیل شود. در این مقاله از آموزش کنترل پنل سعی کردیم سی پنل را به طور کامل به شما آموزش داده و آن را با سایر کنترل پنل‌های محبوب مورد مقایسه قرار دهیم.

سؤالات متداول

۱. کنترل‌پنل هاستینگ چیست؟

کنترل‌پنل در‌واقع رابط کاربری بر‌پایه وب است که در زمان مدیریت اکانت سرویس میزبانی و دیگر سرویس‌های مرتبط مثل نام دامنه، ایمیل، فایل‌ها و دیتابیس‌ها از آن استفاده می‌کنیم.

۲. سی پنل چیست؟

cPanel یکی از کنترل‌پنل‌های محبوب‌ مدیریت هاست است که با استفاده از آن می‌توانید هاست سی پنل ، سرورها و به‌طورکلی وب‌سایت خود را مدیریت کنید.

۳. پرکاربردترین کنترل‌پنل‌های هاستینگ کدام کنترل‌پنل‌ها هستند؟

Plesk و DirectAdmin و cPanel از‌جمله کنترل‌پنل‌های پرکاربرد هاستینگ به‌شمار می‌آیند. با استفاده از این کنترل‌پنل‌ها، می‌توانید تمامی فرایندهای وب‌سایت را مدیریت کنید.

4. نحوه آپلود فایل در cPanel چگونه است؟

در قسمت فایل، File Manager و گزینه Web Root را انتخاب کنید و ادامه (Go) را بزنید. با مشاهده صفحه File Manager، بارگذاری (Browse) را انتخاب و فایل مدنظر را آپلود کنید.